luchtwegklachten bij paarden luchtwegen problemen

Luchtwegklachten bij paarden

In Natuurlijke gezondheid paard by Redactie Natuurlijk Paarden1 Comment

In de herfst en winter kunnen paarden regelmatig last krijgen van hun luchtwegen. Paarden hebben zeer gevoelige luchtwegen en de luchtwegen behoren tot de vitale organen. Daarom moet je klachten aan de luchtwegen altijd zeer serieus nemen.

Luchtwegklachten bij paarden kunnen vrij onschuldig zijn, zoals een kortdurende verkoudheid of af en toe wat kuchen tijdens het rijden. Er kan ook sprake zijn van een ernstige luchtwegaandoening, zoals chronisch hoesten of dampigheid. Als het paard hoest of loopt te snotteren, wil dit niet altijd zeggen dat de luchtwegen de hoofdoorzaak zijn. Het kan ook voortkomen uit maag/darmklachten, hartaandoeningen of longwormen.

In dit artikel ga ik wat dieper in op de meest voorkomende oorzaken van luchtwegklachten: bacteriën, schimmels, virussen en emotionele disbalans zoals verdriet.

Luchtwegklachten door emotionele disbalans

Vanuit de natuurgeneeskundige visie kijken we vaak niet alleen naar de fysieke klachten. Ook de mentale en emotionele kenmerken van het paard worden meegenomen. In de oud-Chinese traditie wordt veel gedacht vanuit de vijf elementen leer. Je hebt de elementen hout, water, vuur, aarde en metaal. Veel paarden met luchtwegklachten kun je indelen in het metaaltype. Bij metaal paarden overheerst de emotie verdriet en melancholie. Ook neigt dit paard er bij een disbalans naar om zich af te sluiten en houdt het van structuur en regelmaat. De klachten verergeren vaak in de herfst.

Er bestaat een nauwe relatie tussen emoties en fysieke klachten. Het kan bijvoorbeeld voorkomen dat een paard een belangrijk maatje verliest en daarna last krijgt van benauwdheid en hoesten Ook een paard dat alleen staat, kuddegenoten mist en zich daardoor onveilig en ongelukkig voelt, kan last krijgen van luchtwegklachten. Bij stress verloop de ademhaling niet optimaal en kan er dus benauwdheid ontstaan. Daarnaast veroorzaakt stress vaak een lage weerstand.

Luchtwegklachten fysiek van aard

De luchtwegklachten kunnen ook voornamelijk fysiek van aard zijn. Je kunt de fysieke klachten grofweg in twee groepen indelen. Of er is sprake van irritatie door bepaalde schadelijke stoffen, zoals stof of schimmels in het hooi, of er is sprake van een verminderende weerstand, waardoor virussen en bacteriën een kans krijgen.

Luchtwegproblemen door virussen en bacteriën

Ik noem hieronder een aantal zeer veel voorkomende virussen en bacteriën. Er bestaan veel meer soorten virussen en bacteriën die luchtwegklachten kunnen veroorzaken.

Influenza

Hierbij is er sprake van een acute ontsteking van het neusslijmvlies door een het influenzavirus . Dit veroorzaakt dan koorts, hoesten en slijmuitvloeiing. Vaak eet het paard slecht. Het virus infecteert eerst de trilhaarcellen van de neusingang. Het afweersysteem komt in werking en er ontstaat een ontstekingsreactie en koorts. De witte bloedcellen pakken het virus aan, er ontstaat neusuitvloeiing en het paard gaat hoesten om dit slijm kwijt te raken.

Bij een doorzichtige of witte neusuitvloeiing is de infectie nog niet heel ernstig. Krijgt het paard gele of groene uitvloeiing dan is er sprake van een ernstige infectie. Vaak is de infectie dan afgedaald naar de longen. Er is dan regelmatig sprake van een secundaire bacteriële infectie. Veel paarden worden ingeënt tegen influenza. Dit biedt echter niet altijd volledig garantie dat het paard geen influenza krijgt. Dit komt omdat er regelmatig nieuwe typen influenzavirussen ontstaan.

Rhinopneumonie

Een ander bekend virus is het herpes virus (type 1 en 4). Vaak is er bij een infectie sprake van koorts, een droge hoest en witte neus uitvloeiing. Ook kan er sprake zijn van spierpijn en vergrote lymfeklieren. Zo’n 80% van de paarden draagt dit virus bij zich. Het wordt actief zodra de weerstand naar beneden gaat.

Het herpes virus type 1 is met name gevaarlijk voor drachtige merries omdat het abortus kan veroorzaken. Ook kan het virus type 1 in ernstige gevallen in het zenuwstelsel gaan zitten en zo verlamming veroorzaken. Voor zowel influenza als het herpes virus geldt dat het paard hier over het algemeen binnen 10 dagen weer van kan herstellen. Tenzij er sprake is van een erg lage weerstand, het paard chronisch ziek is, het veulens of juist erg oude paarden betreft. Soms kan er een secundaire bacteriële infectie ontstaan, waardoor ook de onderste luchtwegen aangedaan raken en er dampigheid/bronchitis kan ontstaan.

Beide virussen worden overgedragen door direct contact tussen paarden. Er kan tegen ingeënt worden maar werkt niet afdoende om het type infecties dat, abortus en zenuwaandoeningen veroorzaakt, te voorkomen.

Droes

Droes wordt veroorzaakt door de bacterie Streptococcus equi. Deze bacterie zorgt voor een infectie van de voorste luchtwegen waarbij abcessen van de lymfeknopen ontstaan. Er ontstaat koorts en het paard drinkt en eet vaak niet meer. Ook is er vaak sprake van hoesten en neusuitvloeiing. In een later stadium ontstaan er abcessen. Na het doorbreken van deze abcessen vermindert de zwelling in de keelstreek en neemt de koorts af. Ook droes is zeer besmettelijk en het paard kan er tegen worden ingeënt.

Herstel bevorderen bij een bacteriële of virale infectie

Bij zowel een bacteriële als een virale infectie is het belangrijk om er voor te zorgen dat het paard droog, warm en tochtvrij kan liggen en staan. Ook moet het paard voldoende water tot zijn beschikking hebben. Geef je paard ook de noodzakelijke rust om te kunnen herstellen.

Daarnaast zijn er veel natuurlijke middelen die het herstel bevorderen en het afweersysteem ondersteunen. Een voorbeeld is de essentiële olie Tea tree. Tea tree kan bacteriën, virussen en schimmels vernietigen. Ook propolis kan virussen, bacteriën en schimmels aanpakken. En de essentiële olie Citroen kan er voor zorgen er voor dat de witte bloedcellen meer actief worden waardoor het dus ook ondersteunend kan werken. Tot slot zijn er vele kruiden, celzouten en homeopathische middelen die de weerstand kunnen ondersteunen.

Luchtwegproblemen door irriterende stoffen

Een andere veel voorkomende oorzaak van hoesten en neusuitvloeiing wordt veroorzaakt door schimmel en/of stof in hooi. Hierdoor raakt het slijmvlies geïrriteerd en kunnen ontstekingen ontstaan.

Chronische ontsteking van de luchtwegen kan zorgen voor littekenweefsel in de longen. Dit littekenweefsel is veel stugger dan normaal longweefsel en vermindert dan ook de elasticiteit van de longen. Omdat het moeilijker wordt uit te ademen dan in te ademen, raken de longblaasjes overvuld met lucht. Uiteindelijk zorgt dit voor het knappen van de longblaasjes. Dit wordt ook wel longemfyseem of dampig genoemd.

Wanneer een paard uitademt, zal hij zijn buikspieren aanspannen om het laatste beetje lucht uit de longen te persen. Men gaat een  zogenaamde dubbelslag in de ademhaling zien. Omdat de longblaasjes zo kwetsbaar zijn, kunnen ze ook beschadigd raken door veelvuldig hoesten. Veel paarden ontwikkelen na veelvuldige blootstelling aan de schimmels een  allergische reactie. Hierdoor gaan ze al heftig hoesten en worden ze benauwd bij zeer kleine hoeveelheden stof en schimmel in het hooi.

Herstel bevorderen bij luchtwegproblemen door irritaties

Een manier om het aandeel schimmels en stof aanzienlijk te verminderen is het weken van het hooi. Het hooi moet helemaal ondergedompeld worden in het water en gedurende korte tijd geweekt. Nadeel is echter wel dat vitamines en mineralen uitgespoeld kunnen worden tijdens dit weken.

Als je paard last heeft van zijn luchtwegen, zijn er gelukkig ook heel veel kruiden voorhanden die een paard helpen sneller te herstellen . Maar ook essentiële oliën, celzouten of homeopathische middelen kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het herstel. Een voorbeeld is de essentiële olie Grove Den. Uitwendig toegepast zal deze olie zorgen voor slijmoplossing, betere ademhalingen het werkt bacterie en schimmel dodend. Mentaal heeft het een rustgevend effect.

Voorkomen van luchtwegklachten bij paarden

Het voorkomen is altijd beter dan genezen. Zorg voor een natuurlijke leefomgeving met voldoende kuddegenoten, de vrijheid om te bewegen en voldoende ruwvoer. Dit zorgt voor een mentale en emotionele balans en houdt de weerstand hoog.

Daarnaast is het belangrijk om altijd oog te hebben voor de kwaliteit van het ruwvoer. Er mag geen schimmel en stof in zitten. Mocht je paard binnen staan, bedenk dan dat de luchtkwaliteit belangrijk is. Een stoffige stal of een stal die slecht wordt uitgemest bevat veel meer bacteriën, virussen en schimmels dan een schone en goed geventileerde stal.

Paarden die buiten lopen hebben vaak veel minder last van luchtwegaandoeningen dan paarden die veel op stal staan. Maar natuurlijk kunnen ook slechte weersomstandigheden er voor zorgen dat de weerstand wat naar beneden gaat. Probeer je voerbeleid hier op aan te passen, zodat de weerstand ook dan hoog blijft.

Auteur & foto: Wanda Wolters, Vitality4Animals

Comments

  1. Goede avond,

    Mijn 3 jarige merrie heeft al ruim een week last van snot en wat hoesten. Ze staat 24/7 buiten met mogelijkheid tot schuilen en onbeperkt goed ruwvoer. Alleen toen het 2 weken geleden zulk slecht weer was stond ze liever in de regen….
    De snot leek minder te worden maar vandaag toch weer erger. Ze eet en drinkt goed en is ook goed alert en vrolijk.
    Nou zag ik iets over essentiële oliën en kruiden staan op jullie site. Hoe werkt dat? Hoe moet ik het haar geven?? Als het morgen nog steeds zo erg is laat ik maandag de dierenarts komen. Ik dacht alleen misschien kan ik haar op een natuurlijke manier helpen.

    Gr wilma

Leave a Comment