wat eet een paard

Wat eet een paard?

In Natuurlijke gezondheid paard, Natuurlijke paardenvoeding by Linda Lebesque1 Comment

Paarden zijn echte planteneters, ruwvoer is de basis van hun dieet. Wanneer ruwvoer voldoende aanwezig is en van goede kwaliteit, dan ontstaan er weinig problemen met de spijsvertering. Krijgen paarden echter te weinig ruwvoer en te veel krachtvoer, verhoogt dit het risico op allerlei problemen. Om te snappen waaruit de voeding van paarden moet bestaan, is het goed om eerst naar het spijsverteringssysteem van een paard te kijken.

Wat eet een paard? We kijken naar de spijsvertering

De maag van een paard is erg klein in verhouding tot zijn lichaam. De capaciteit van een paardenmaag is ongeveer 7,5 tot 15 liter. De dunne darm daarentegen is alleen al zo’n 22 meter lang en de inhoud van de dikke darm is 150 tot 220 liter! Vanuit de natuur van een paard is dit hartstikke logisch. Het spijsverteringssysteem is helemaal afgestemd op een grazende, rondtrekkende levensstijl.

Mond en slokdarm

Als een paard een mondvol gras, hooi, of brok naar binnen werkt, zorgt de tong dat het achterin de mond terecht komt. Daar wordt het voedsel gemalen door de kiezen en gemixt met speeksel. Van daaruit komt het voedsel in de slokdarm terecht. In de slokdarm wordt door spiersamentrekkingen verder geduwd naar de maag. Deze spiersamentrekkingen kunnen maar één kant op. Daarom kan een paard ook niet overgeven.

De maag

Het voedsel blijft zo’n 15 minuten in de maag. Door de korte tijd in de maag en de kleine omvang is er weinig plaats voor grote voedselafbraak. Het is dus beter om kleine beetjes voedsel te geven. Maagzuur zorgt ervoor dat de vertering en het fermentatieproces begint. Door maagzuur wordt het voedsel afgebroken en dunner gemaakt, zodat het verder kan naar de darmen. Als er niets in de maag zin om te verteren, blijft de maag toch zuren aanmaken. Omdat de concentratie maagzuur in de maag dan veel groter is, wordt de binnenste laag van de maag aangetast. Paarden die maar enkele keren per dag een grote portie voer krijgen hebben daarom een veel groter risico op maagzweren dan dieren die de hele dag door kleinere porties krijgen.

De dunne en blinde darm

In de dunne darm gaan enzymen (die worden aangemaakt in het duodenum) aan het werk om voedsel verder af te breken. Zetmeel dat nog niet is verteerd door speeksel, wordt omgezet in suikers. In de dunne darm worden ook vetten en allerlei belangrijke voedingsstoffen opgenomen, zoals eiwitten, vetten, vitamines, mineralen en goed verteerde koolhydraten.

De blinde darm zorgt voor de afbraak van vezels van planten, bestaande uit cellulose en andere moeilijk verteerbare vezels. Ook start hier de fermentatie van de brij voeding en de eiwitproductie voor spieropbouw.

Dikke darm en ‘de uitgang’

In de dikke darm zorgen bacteriën voor de laatste vertering van vezels. Deze bacteriën zijn heel natuurlijk en essentieel voor een goede vertering. Zij maken de grotere stukken zo klein dat ze door de darmwand kunnen worden opgenomen. Voedingsstoffen worden opgenomen en andere voedingsstoffen worden aangemaakt. De inhoud van de blinde en dikke darm is 150 tot 220 liter! Zo’n 36 tot 72 uur na de opname van het voedsel verlaat het het paardenlichaam weer in de vorm van mest.

De spijsvertering van een paard raakt makkelijk verstoord

Het spijsverteringssysteem van paarden werkt erg goed onder optimale omstandigheden, maar is heel gemakkelijk verstoord. Als je ineens van voer wisselt, ander hooi geeft of zonder opbouwen overschakelt op gras, worden de bacteriën in de darm – die juist zó belangrijk zijn – wreed verstoord. Als de bacteriën uit balans raken of zelfs afsterven wordt het risico op koliek of het niet goed opnemen van voedingsstoffen groot. Veranderingen in voeding kun je dus het beste heel geleidelijk introduceren.

Een andere manier waarop het spijsverteringssysteem verstoord wordt is als een paard veel koolhydraten gevoerd krijgt. Koolhydraten zitten vooral in brok en muesli. Als je je paard teveel brok en te weinig ruwvoer geeft gebeurt er het volgende. De dunne darm kan het voedsel niet goed verwerken en daarom worden niet alle voedingsstoffen goed opgenomen. De niet goed verteerde voeding gaat verder naar de dikke darm, waar het wordt omgezet in slechte vetzuren en melkzuur.

Een verhoging van melkzuur verlaagt de algehele pH waarde in de darm. Dit is geen goede omgeving voor de goede en essentiële bacterien, die hierdoor afsterven. Tijdens dit afsterven kunnen gifstoffen vrijkomen in de darmen van je paard. Het risico op koliek en hoefbevangenheid is hierbij groot.

Dus, wat eet een paard?

Wat heeft een paard echt nodig? De basis is vers water, toegang tot zout en mineralen en ruwvoer. Heel veel ruwvoer in kleine hoeveelheden. Als vuistregel kun je aanhouden dat een paard tussen 1,5 en 3,5 % van het eigen lichaamsgewicht in voer moeten kunnen opnemen, iedere dag weer. Minstens de helft (maar liever meer) hiervan moet ruwvoer zijn. Ruwvoer kan van alles zijn: hooi, stekelig lang gras, takken, bladeren, boomschors, kruiden, planten. In de dagelijkse praktijk betekent dit vooral veel hooi en beperkt weidegang.

Is krachtvoer echt nodig?

In veel gevallen is dat niet zo. In het wild hadden paarden helemaal geen toegang tot bewerkte, geconcentreerde granen en voedingsstoffen. Omdat wij paarden hebben gedomesticeerd en meer van ze zijn gaan vragen qua lichaamsbeweging, kan het nodig zijn om paarden krachtvoer te geven voor extra brandstof. Let hierbij wel op dat het aandeel koolhydraten en granen niet te groot is. Je hebt hierboven gelezen waarom. Krachtvoer kun je het beste zien als een aanvulling op het dieet, niet de basis. De hoeveelheid krachtvoer moet constant worden afgestemd op de conditie, het metabolisme en de hoeveelheid werk.

Bronnen: The Horse, Blauwe Hengst

Niets missen van Natuurlijk Paarden? Tof! Volg ons op Facebook of meld je aan voor de nieuwsbrief.

Comments

  1. “Omdat wij paarden hebben gedomesticeerd en meer van ze zijn gaan vragen qua lichaamsbeweging, kan het nodig zijn om paarden krachtvoer te geven voor extra brandstof.”
    Dat vind ik een vreemde opmerking, aangezien het merendeel van de paarden in de natte maanden (van oktober tot april dus) dag en nacht op stal staan en met een beetje geluk een uur te per dag eruit mogen om vervolgens nog meer geestdodende activiteiten te ondergaan zoals rondjes rennen in een zandbak.

    De uitzonderingen van mensen met een paddock paradise nagelaten.

    Maar ook daar verrichten ze zelden tot nooit meer werk dan in het wild. Een paard is gemaakt om tot wel 30km per dag te lopen, over heuvels en door rivieren, en flinke stukken galopperen is ze ook niet vreemd.

    Verder een goed, duidelijk, en informatief stuk hoor ;)

Leave a Comment