Hoefspecialist Klaas Feuth hoefrevalidatie

Het verschil tussen natuurlijk bekappen en traditioneel bekappen

In Hoefgezondheid, Natuurlijk paarden houden, Natuurlijke gezondheid paard by Klaas Feuth61 Comments

Op het internet kun je vele discussies vinden over het bekappen van paardenhoeven. Zoals veel onderwerpen in de paardenwereld en paardensport, is hoefverzorging een 'hot topic'. Traditionele hoefsmeden en 'natuurlijk bekappers' buitelen over elkaar heen in hun pogingen om hun visie tot de waarheid te verheffen. Maar is er in werkelijkheid wel zo'n groot verschil? Is al die drukte wel nodig wanneer je uitgangspunt een gezonde paardenhoef is? In deze blogpost schrijf ik over het verschil tussen natuurlijk bekappen en traditioneel bekappen.

Remi, mijn haflinger

Van jongs af aan heb ik een paard: Remi - een Haflinger van nu 26 jaar. Hij heeft ervoor gezorgd dat ik 'de paarden in' gegaan ben. Aanvankelijk wilde ik natural horsemanship trainer worden en mijn eigen paarden bekappen.
Toen Remi ingereden werd kwamen er meteen hoefijzers onder, want zo hoorde het…. Als snel lagen ze eraf, en toen ze er na een tweede keer beslaan weer meteen af lagen vonden mijn ouders het wel welletjes, dat werd te duur. Vanaf dat moment is Remi blootsvoets.

'Waarom zijn hoefijzers nodig?'

Tijdens mijn paardenhouderij opleiding aan de HAS ben ik ook gaan studeren voor hoefsmid, want daar lag toch mijn interesse. Ik heb wat dat betreft een traditionele hoefsmeden opleiding gevolgd, maar thuis was ik getuige van het feit dat paarden heel goed zonder hoefijzers konden. Op veel van mijn 'waarom' vragen was geen duidelijk antwoord binnen de traditionele hoefsmederij.

Hoefspecialist Klaas Feuth en zijn haflinger Remi

Met Remi

Blote voeten

Al snel was ik overtuigd van het feit dat paarden het beste gewoon op blote hoeven kunnen lopen. Soms was hoefbescherming nodig. Van oudsher was dat het hoefijzer. En toentertijd waren er niet veel alternatieven: een paar hoefschoenen waren er op de markt, maar daar was niet goed aan te komen. Er was wat kunststof 'beslag', maar voor beide zaken voldeed de gewone hoefsmederij opleiding niet, daar was alles ijzer.

Natuurlijk bekappen: nieuw in Nederland

Ik kwam in aanraking met het “natuurlijk bekappen”. In Amerika waren er hoefsmeden die na onderzoek een alternatieve bekapmethode hadden ontwikkeld waarvoor de wilde paarden model stonden.

Ik heb vervolgens in Engeland een opleiding tot natural hoofcare practitioner gedaan, en werd al snel gepromoveerd tot field instructor. Deze methode waaide over naar Nederland en zo ontstond ook hier het natuurlijk bekappen.

Maar wat is natuurlijk bekappen dan precies en wat is het verschil met traditioneel bekappen?

Allereerst wil ik een kanttekening plaatsen, er zijn zeer veel stromingen in het natuurlijk bekappen, maar ook binnen de hoefsmederij wereld zijn de verschillen groot.

Het verschil tussen natuurlijk bekappen en traditioneel bekappen

Hoefbescherming

Het grootste verschil tussen natuurlijk bekappen en traditionele hoefsmederij is wel het gebruik van hoefbescherming.

Natuurlijk bekappers gaan ervan uit dat gezonde hoeven geen permanente hoefbescherming nodig hebben. Bij de traditionele hoefsmederij leren studenten ook: 'beslaan als het moet, bekappen als het kan'. Helaas wel met als resultaat dat het overgrote deel van de paarden toch met hoefijzers worden beslagen.

Bij natuurlijk bekappen is dat anders. Er wordt alleen bescherming - meestal in de vorm van hoefschoenen - gebruikt wanneer dat nodig is, soms alleen tijdens extreme ritten.

Hoefijzers versus hoefschoenen

Hoefbescherming: hoefijzers versus hoefschoenen

Holistische aanpak

Natuurlijk bekappen is een holistische aanpak: er komt veel meer kijken bij het natuurlijk bekappen dan alleen het bekappen en hoefbescherming.

De hoefgezondheid van je paard is sterk afhankelijk van de inrichting van de huisvesting, de voeding die je paard krijgt en hoeveel je paard beweegt. Binnen het natuurlijk bekappen wordt aan deze onderdelen dan ook veel aandacht besteed.

Hoefrevalidatie

Bij Hoefrevalidatie Klaas Feuth brengen wij alle factoren die de hoefgezondheid kunnen bevorderen zo goed mogelijk bij elkaar. Hier kunnen wij paarden met ernstige hoefproblemen opnemen voor behandeling en herstel. Naast individueel afgestemde voeding en zorgvuldig afgestemde hoefverzorging hebben we de huisvesting zo ontwikkeld dat paarden veel bewegen. We hebben een uitdagende track rondom alle weilanden aangelegd. De paarden lopen op verschillende ondergronden, zowel zacht als verhard. Er is zelfs een ovale stapmolen (19 x 13 meter) voor de paarden die nog meer beweging nodig hebben.

Deze maatregelen zijn uiteraard niet alleen goed voor de revalidatiepaarden: ook onze eigen paarden profiteren mee van deze wijze van huisvesten.

Hoefrevalidatie Klaas Feuth

Hoefrevalidatie Klaas Feuth van boven bezien

Het bekapinterval

Een gezonde hoef groeit ongeveer 1 cm per maand. Onbeslagen hoeven groeien door een betere doorbloeding sneller dan hoeven met hoefijzers. Daarnaast wordt een hoefijzer bevestigd met hoefnagels door de hoefwand. Bij het opnieuw beslaan worden vaak nieuwe nagelgaten gemaakt.

Het interval van de bezoeken van de hoefsmid is gemiddeld 8 weken. Dit is zo ontstaan als mooie balans tussen de slijtage van het hoefijzer, de hoefgroei en de uitgroei van de nagelgaten.

Bij paarden op blote hoeven is dat een ander verhaal. Optimaal is als hoeven niet in vorm veranderen tussen de bekappingen door. Je kunt hierin als eigenaar zelf veel betekenen door na een cursus de hoeven van je paard zelf bij te houden tussen de bekapafspraken met de professional door.

Zonder tussentijds onderhoud is een interval van 4-6 weken optimaal. Dit kan natuurlijk door individuele omstandigheden verschillen.

Gezonde hoeven met een optimale balans tussen groei en slijtage zouden minder vaak bekapt kunnen worden. In de zomer groeien hoeven sneller dan in de winter. Dit zijn allemaal factoren die van invloed kunnen zijn op het bekapinterval.

Hoefspecialist Klaas Feuth correcte bekapping

De straal

In sommige natuurlijk bekap-cursussen wordt geleerd dat je niets van de straal af mag halen. De oorsprong van deze gedachtegang ligt in het verschil tussen de traditionele hoefsmederij en het natuurlijk bekappen.

Traditioneel wordt de straal veel meer weggesneden dan bij het natuurlijk bekappen het geval is. Het was tijdens mijn opleiding een van de onderdelen waar veel aandacht naar uit ging, aan een mooie strakke bekapte straal kon je punten verdienen.

Door de resultaten uit onderzoeken in biomechanica is het bij het natuurlijk bekappen van belang dat de straal zijn functie niet verliest. Deze wordt daarom niet geheel uit belasting gehaald. Maar er wordt zeker wel aan de straal gesneden! De straalpunt moet uit belasting zijn, de straalgroeves moeten schoon zijn en de straal moet een zekere mate van belasting hebben, niet te veel en niet te weinig.

correct bekapte straal Hoefspecialist Klaas Feuth

Draagwand versus hoefwand

Binnen het natuurlijk bekappen wordt de hoefwand niet als enige dragende structuur gezien. De gehele hoef mag mee dragen. Zo dragen de zool en de straal in mindere mate ook mee. Dat komt de doorbloeding ten goede. Met hoefijzers komt de volledige draagkracht op de wand en eventueel een stukje zool.

Daarnaast heeft een hoef een natuurlijke holling zoals wij mensen dat ook in onze voeten hebben: in de kwartieren draagt de wand daardoor nog minder. Binnen het natuurlijk bekappen worden dit scoops of kwartierboogjes genoemd. Belangrijk is dat deze de zool volgen en dus niet te groot of te klein zijn. Een deskundige professional kan dat goed beoordelen.

Hoefspecialist Klaas Feuth kwartierboogje

Je ziet het kwartierboogje op de plek waar wat ruimte is tussen de rasp en de hoef

Vroeger en nu

Toen ik als voorvechter van het natuurlijk bekappen begon waren de verschillen tussen het traditioneel bekappen en natuurlijk bekappen heel erg groot.

Verschillen zoals hielhoogte, maar ook het hierboven genoemde verschil in de straal en draagvlak waren enorm. Gelukkig heeft de traditionele hoefsmederij ook geleerd van vele onderzoeken en de ontwikkelingen in het natuurlijk bekappen. De veranderingen in de traditionele wereld gaan wel een stuk langzamer dan bij nieuwe stromingen.

Door het enorme verschil in geleverde kwaliteit van zowel professionele natuurlijk bekappers als traditionele hoefsmeden, leg ik tegenwoordig minder nadruk op de verschillen tussen deze stromingen. Het gaat mij er niet om of een bekapping 'natuurlijk' of 'traditioneel' is uitgevoerd; als deze maar correct is gedaan. Het uitgangspunt moet altijd zijn: een gezonde hoef die bij het paard past.

In volgende blogs zal ik daarom proberen uit te leggen hoe een correct bekapte hoef eruit ziet en hoe je kan zien of jouw smid of bekapper weet waar hij of zij mee bezig is. Onder welke noemer hij of zij zich schaart zou namelijk helemaal niks uit moeten maken. Je wilt gewoon weten: heb ik een goede hoefprofessional?

Hilton Herbs Hoof and Health Mud Defender

Tip: supplement voor je paard

Modderige Nederlandse winters kunnen een uitdaging zijn voor de huid van je paard, vooral in kootholtes. Hilton Herbs heeft een prachtig kruidensupplement met bijbehorende lotion ontwikkeld voor een betere weerstand tegen mok en rainrot: Mud Defender.

Is jouw paard pas net van de hoefijzers af? Of heeft hij een dip in de gezondheid, wat je terugziet in de hoeven? Hoefspecialist Klaas Feuth raadt het natuurlijke supplement Hoof & Health aan: ter ondersteuning van de hoefgezondheid.

Image

Klaas Feuth

Comments

  1. Erg interessant! Ik heb Enige tijd geleden een workshop bij jullie gedaan, en werk graag de hoeven van mijn paard tussendoor, een beetje bij. Door verhuizing, hebben we een nieuwe hoefsmid, die natuurlijk bekapt. Ik vraag me idd. Af, hebben we een professional gekozen? Vooral over de wat vochtige dichtgegroeide straal, maak ik me zorgen. Heel benieuwd naar je volgende blog!
    Groet,
    Ingrid

Leave a Comment