Centered Riding – in balans, één met je paard

Centered Riding betekent rijden vanuit je midden. Het leert ons bewust vanuit het bekken te rijden, echt vanuit je zit. Rijden vanuit de zit is natuurlijk essentieel voor elke ruiter, en het kan erg nuttig zijn om de principes van Centered Riding toe te passen in je eigen training.

De methode is ontwikkeld door Sally Swift, die hiervoor onder andere haar kennis van bewust bewegen en Tai-Chi gebruikte. Wanneer je voelt dat je vastgeroest zit in je eigen gewoontes en bewegingen, kan Centered Riding een goede manier zijn om beter inzicht te krijgen in wat je lijf doet.

Doel van Centered Riding

Het rijden vanuit je middelpunt zorgt er volgens Centered Riding voor dat je in harmonie en op een natuurlijke manier samen kunt werken met je paard. Het streven van Centered Riding is om te rijden met zo min mogelijk spanning, zo min mogelijk inspanning en zonder je paard te hinderen. Een ander belangrijke onderdeel van Centered Riding is het ‘aarden’, het gevoel van verbinding met de grond onder je voeten. De oefeningen van Centered Riding zorgen er dus ook voor dat je ‘aardt’.

Je paard spiegelt wat jij doet, en daarom is het ook zo belangrijk om te weten hoe je beweegt en wat je je paard vertelt met je zit, handen en benen. Paardrijden is een gevoelssport. Het is belangrijk om goed te leren voelen wat jij zelf doet en hoe je paard hierop reageert.

Centered Riding helpt je dit te ontdekken. De oefeningen helpen je efficiënter bewegen, leren voelen wat jij en je paard doen, hoe je je balans kunt verbeteren en voelen wanneer je goed zit. Door al dit voelen krijg jij ook makkelijker feedback van je paard, en wordt de communicatie tussen jullie beter.

Basisprincipes van Centered Riding

Centered riding heeft een aantal basisprincipes:

Zachte ogen
Met zachte ogen heb je een groot blikveld. Een strakke concentratie op het paard, de ‘harde’ ogen, veroorzaakt spanning en inspanning. Dit hindert het paard. Een ruimere blik zorgt ervoor dat je het te rijden figuur voor je kunt zien. Zo weten jij en je paard waar je heen wilt. Het resultaat van rijden met zachte ogen is een verhoogd bewustzijn van je eigen lichaam en van je paard, minder spanning tijdens het rijden en een gemakkelijkere voorwaartse beweging.

Ademhaling
Met een goede, diepe ademhaling komt je zwaartepunt lager te liggen en kan de energie ongehinderd door je lichaam stromen. Hierdoor beweeg je soepeler en blokkeer je je paard niet. Wanneer je je adem inhoudt, bijvoorbeeld onbewust of wanneer je iets spannend vindt, creëer je spanning in je paard. Wanneer je je ademhaling onder controle heb kun je deze gebruiken om je paard harder of zachter te laten lopen of terug te komen in gang. Hulpen worden efficiënter en onzichtbaar, en je paard wordt rustiger.

Centreren
Het centrale punt van ons lichaam bevindt zich volgens Centered Riding net onder de navel. Al onze bewegingen hebben dat uitgangspunt. Wanneer je je bewust bent van je centrale punt en alle bewegingen vanuit dat punt laat komen, wordt je zit dieper, rustiger en stabieler. Balans en controle worden makkelijker. Ook kan je energie makkelijker door je lichaam stromen en blokkeer je niet meer, waardoor je je paard ook minder hindert.

Bouwstenen voor een goede zit
Dit zijn de delen van je lijf die je goed boven elkaar moet stapelen, namelijk je schouder, heup en hiel. Je moet als het ware een loodlijn kunnen trekken vanuit je voeten door je heup, midden, schouder en oor.

Op deze manier ontstaat er een balans in je lichaam dat samenvalt met die van je paard, waardoor je paard makkelijker en vloeiender kan bewegen. Om deze houding te bereiken zijn een goed passend zadel en goed afgestelde beugels nodig.

Centered Riding oefeningen

Voor zachte ogen

• Kijk met zachte ogen, niet naar één punt, maar in de richting van waar je naartoe wilt.
• Let er tijdens het rijden op dat je niet naar beneden kijkt, naar de nek of het hoofd van je paard. Als je dit doet ga je naar voren zitten en vaak ook nog scheef, wat ervoor zorgt dat je paard in de voorhand komt of uit balans raakt en scheef gaat lopen.
• Stel je voor dat je ogen op je schouders hebt. Met die ogen kijk je waar je heen gaat. Kijk ook met deze ogen niet naar beneden, maar vooruit naar waar je heen wilt.

Voor een goede ademhaling

• Haal adem tot in je buik en je onderrug. Adem diep in, en laat de uitademing als vanzelf komen. Je moet je onderbuik op en neer zien komen tijdens het ademen.
• Oefen dit ook als je niet op je paard zit.
• Als je paard schrikt merk je soms dat je ademhaling omhoog schiet. Als je je ademhaling snel weer terug in je buik kunt krijgen, maak je jezelf en je paard weer rustig. Om dit te doen adem je eerst zo lang mogelijk uit en houd je je adem een paar tellen vast. Als je daarna weer inademt gaat dit helemaal vanuit je onderbuik.

Je middelpunt

• Voor een optimale balans kun je jezelf voor het rijden bewust maken van je middelpunt. Leg je hand op het middelpunt van je lichaam, onder de navel. Adem naar beneden, door het middelpunt en concentreer je op dat punt.

Zitbeenknobbels en balans

• Deze oefening doe je tijdens het rijden. Stel je zitbeenknobbels voor als kleine voetjes. Voel of je gewicht op de hele voet staat, of juist op de tenen of de hakken. Speel met het verdelen van je gewicht door je bekken te kantelen. Als je de verschillen in gewichtsverdeling hebt gevoeld, verdeel je je gewicht over de hele voet (je zitbeenknobbels dus).

Centered Riding, één met je paard

Deze oefeningen helpen je om je lichaam te voelen, een goede balans te ontwikkelen en je paard beter aan te voelen. Hierdoor word je één met je paard. Ben je geïnteresseerd? Er zijn natuurlijk veel meer oefeningen die je kunt doen. Deze oefeningen zijn te vinden in boeken over Centered Riding, en je kunt natuurlijk eens een les nemen of deelnemen aan een clinic.

Bronnen: website en boek Centered Riding door Sally Swift.