Heeft jouw paard weerstand tegen virussen?

Maart 2020 gaat ongetwijfeld de geschiedenisboeken in als horrormaand. Nu de hele wereld in de ban is van het besmettelijke Covid-19, ofwel het coronavirus, staan we extra stil bij onze weerstand tegen ziekteverwekkers. Het natuurlijke afweersysteem dat ons lichaam zo vernuftig heeft ingericht, moet ervoor zorgen dat je immuun wordt voor allerlei virussen die rondwaren. Dat geldt ook voor het immuunsysteem van je paard, dat vooral ook in dit seizoen van temperatuurwisselingen en virussen hard moet werken. Heeft jouw paard voldoende weerstand? Kruiden kunnen helpen de natuurlijke afweer van je paard tegen virussen te ondersteunen.

Rhinopneumonie

Een bekend ‘paardenvirus’ is ‘Rhino’. Misschien heb je - net als ik - als je over Rhino in het nieuws leest, ook meteen een schrikreactie. Rhino is erg besmettelijk. Je paard kan er behoorlijk ernstig aan toe zijn als hij besmet raakt met Rhinopneunomie. Meestal leidt infectie met het Rhinovirus (equine herpesvirus) bij je paard tot verkoudheid. Je paard kan dan koorts krijgen, hoesten, een loopneus hebben, minder zin in zijn eten hebben en dikke benen krijgen. Bij sommige paarden merk je niet eens dat ze besmet zijn.

Rhinopneumonie kent nog twee andere verschijningsvormen, die veel ernstiger zijn: de abortusvorm en de neurologische vorm. Soms heeft je paard eerst de symptomen die hierboven staan, die bij verkoudheid horen. Maar dat is niet altijd zo. Er is in Nederland bijna jaarlijks wel een uitbraak Rhino in de vorm van abortus of doodgeboren veulens. Soms komen er ook uitbraken van Rhinopneumonie voor met neurologische verschijnselen, zoals ataxie en verlamming.

Paardengriep: influenza

Een ander bekend paardenvirus dat regelmatig de kop opsteekt is Influenza. Influenza is een voor paarden zeer besmettelijk griepvirus. Je paard heeft als het met dit virus is bemet hoge koorts (met meestal verspreid over meerdere dagen verschillende pieken). Ook moet je paard hoesten en heeft hij een snotneus. Sommige paarden met influenza hebben ook dikke benen. Je paard is door dit virus vaak erg ziek, heeft geen eetlust en het duurt vaak meerdere weken om weer helemaal te herstellen. Meer over Influenza en Rhino vind je op de website van Gezondheidsdienst Dieren.

Het immuunsysteem van je paard

Het immuunsysteem van je paard is speciaal ingericht om ziekteverwekkende stoffen zoals bacteriën, virussen en andere ziekteverwekkers af te weren en te bestrijden. Stress heeft een negatieve invloed op het natuurlijke afweersysteem van je paard. Het begrip ‘stress’ wordt hier heel breed bedoeld: de reactie van het lichaam op alles wat het als bedreigend beschouwt.

Paarden zijn gevoelige dieren. Je paard kan stress ervaren om vele verschillende redenen. Reizen met de trailer, een show of wedstrijd, slechte voeding, eten op onregelmatige tijden, veranderingen in dagelijkse routines (bijvoorbeeld een verhuizing), gifstoffen in de leefomgeving of in medicatie, onthouding van of veranderingen in het sociale contact met soortgenoten, schommelingen in klimaat (bijvoorbeeld het omslaan van het weertype) en ziekte kunnen allemaal van invloed zijn op het ervaren van stress.

Je paard kan, wanneer hij gezond is, de gevolgen van kortdurende stress vaak goed opvangen. Wordt je paard echter langdurig aan stress blootgesteld, dan kan dat zorgen voor een onderdrukt afweersysteem. Hierdoor kan je paard sneller ziek worden.

De leeftijd van je paard speelt ook mee: heel jonge of juist wat oudere paarden kunnen sneller een verzwakte afweer tegen ziekten hebben.

De weerstand van een veulen moet zich nog verder ontwikkelen

Het afweersysteem van je paard ondersteunen met kruiden

Wist je dat er kruiden bestaan die het natuurlijke afweersysteem van je paard kunnen helpen versterken? Goed nieuws dus! Want dat is wat je als paardeneigenaar graag wilt: je paard een extra steuntje in de rug geven in dit jaargetijde van rondwarende virussen.

Kruiden worden van oudsher – nog voordat er gestandaardiseerde medicatie werd gemaakt in fabrieken – succesvol ingezet om de gezondheid van mens en dier te ondersteunen. Zo zijn er verschillende kruiden die je paard een boost kunnen geven in het versterken van zijn eigen immuunsysteem. Met deze kruiden help je je paard om zijn eigen weerstand tegen ziektes te verbeteren. Ook zijn er kruiden die kunnen ondersteunen wanneer je paard toch een infectie heeft opgelopen. Zo help je je paard om sneller te herstellen.

Mariadistel helpt een gezond afweersysteem ondersteunen

Echinacea: natuurlijke weerstand in een prachtige bloem

Echinacea is bij uitstek hét kruid bij weerstandsproblemen. Je kent de Echinacea purpurea (Zonnehoed) vast al van voedingssupplementen die je zelf kunt innemen bij een verminderde weerstand. Een extract van de wortel van de Echinacea plant kan helpen bij een wond die slecht wil helen, bij bacteriële infecties of een ontstoken huid.

Ook inwendig kan Echinacea veel betekenen voor de natuurlijke afweer van het lichaam van je paard. Dit kruid kan helpen bij een verzwakte of onderdrukte immuunreactie en een gezonde afweerreactie tegen infecties ondersteunen. De allergische reacties die bij een paard ‘headshaking’ veroorzaken kunnen ook verminderd worden met de hulp van Echinacea.

Tip voor in je tuin!

Echinacea-soorten worden steeds populairder voor gebruik als tuinbloemen in kleurrijke, kruidige borders. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende fantastische kleuren, zijn gemakkelijk te kweken en bloeien jaar na jaar.

Help de lever en nieren van je paard bij de afvoer van afvalstoffen

Wil je je paard helpen met een gezondere weerstand, dan is het tegelijkertijd ook belangrijk om hem weerbaarder te maken wanneer hij toch iets onder de leden heeft. Ook hierbij kunnen kruiden ondersteunen. Kleefkruid bijvoorbeeld zorgt voor een verhoogde productie van witte bloedcellen. Dit zorgt ervoor dat het lichaam van je paard een sterkere afweer en dus een gezonder afweersysteem heeft.

Daarnaast is het een goed idee om het lichaam van je paard te helpen om afvalstoffen goed uit zijn lichaam te kunnen afvoeren. De lever en de nieren van je paard zijn de zuiverende organen: zij zorgen ervoor dat gifstoffen uit het lichaam verdwijnen. Kruiden zoals mariadistel, kleefkruid, kliswortel en paardenbloem staan erom bekend te ondersteunen bij een gezonde lever- en nierfunctie.

Kleefkruid

Huisvesting en voeding belangrijk voor het afweersysteem van je paard

Natuurlijk is het niet de bedoeling dat deze kruiden het werk alleen opknappen. Wil je het afweersysteem van je paard helpen om gezond te blijven, dan zijn er nog een aantal dingen van belang.

Mensen die alleen maar junkfood eten, onder voortdurende emotionele stress staan of die weinig lichaamsbeweging krijgen, zijn bevattelijker voor virusinfecties die rondwaren. Dit is niet anders voor je paard!

Paarden hebben om gezond te blijven voldoende ruwvoer van goede kwaliteit nodig als basisvoeding. Daarnaast is vrije beweging en een stress-vrije leefomgeving belangrijk voor een gezonde conditie. Stress vatten we hierbij weer breed op: niet alleen stress door een verandering, bijvoorbeeld het jaarlijkse vuurwerkspektakel met oud op nieuw. Maar ook emotionele stress, bijvoorbeeld doordat je paard de hele dag in zijn eentje in een box gestald staat. In deze blog lees je over de nadelige gevolgen van huisvesting in een paardenbox.

Vaccinaties en het afweersysteem van je paard

Om de kans op de uitbraak van een besmettelijke paardenziekte als Rhino of influenza te voorkomen, worden de meeste paarden in Nederland met regelmaat ingeënt. Met een vaccin probeer je ervoor te zorgen dat je paard immuun wordt voor een ziekte. Wanneer je paard na vaccineren in aanraking komt met een virus, is de verwachting dat hij er niet of in ieder geval minder ziek van zal worden.

Wanneer je op wedstrijd gaat met je paard, is een geldige inenting tegen influenza verplicht. De KNHS verplicht deze vaccinatie één keer per jaar, de FEI één keer per half jaar.

Het kan zijn dat je paard gezondheidsklachten krijgt na een vaccinatie. Lang niet alle paarden hebben daar last van, het ene paard is gevoeliger dan het andere. Denk daarom altijd goed na, in samenspraak met je dierenarts, over een vaccinatieschema dat past bij jouw paard. En is het toch nodig om met grote regelmaat in te enten, bijvoorbeeld omdat je intensief met je paard sportwedstrijden bezoekt, ondersteun je paard dan extra met kruiden. Ook hier is het aan te bevelen de lever en nieren van je paard te helpen. Deze hebben na een inenting méér werk te doen.

Ontwormen: uitdaging voor het afweersysteem van je paard

Ook gangbare wormkuren vormen een uitdaging voor het afweersysteem van je paard. Je dient immers gifstoffen toe, die ook weer door het lichaam van je paard verwerkt en uitgescheiden moeten worden. Al dan niet met de gedode parasieten erbij. Gifstoffen vatten we op als ‘stress’, zoals eerder aangegeven.

Paarden worden vaak standaard ontwormd, ook zonder aangetoonde worminfectie. Een beter wormmanagement, waarin je als paardeneigenaar zorgt voor een zo klein mogelijke kans op een wormbesmetting, is een stuk gezonder voor je paard dan steeds maar weer onnodig preventief ontwormen. In de blogserie ‘wormen bij paarden’ lees je hier alles over.

Moet je toch ontwormen, bijvoorbeeld omdat je pensionhouder het verplicht stelt, of omdat je paard een worminfectie heeft opgelopen? Ondersteun je paard dan met kruiden die de lever en nieren helpen hun overwerk te doen. Mariadistel, paardenbloem, kleefkruid en brandnetel staan bekend om hun zuiverende eigenschappen. Hilton Herbs DeTox is een kruidensupplement dat hier speciaal geschikt voor is.

Verzwakt afweersysteem: hoe zie je dat?

Paarden met een minder goed werkend afweersysteem zijn bevattelijker voor virussen en bacteriën. Deze paarden zien er vaak wat minder gezond uit. Ze hebben bijvoorbeeld een doffe vacht of lijken wat lusteloos, zonder echt ziek te zijn. Toch zijn dit tekenen dat je paard wel een duwtje in de rug kan gebruiken. Kruidensupplementen, bijvoorbeeld Equimmune van Hilton Herbs, kunnen hier goede ondersteuning bieden. Ook als je weet dat er binnenkort een grote verandering voor je paard aan zit te komen, bijvoorbeeld een verhuizing, is het aan te raden om alvast deze 'immune booster' te geven.

Let wel op: een supplement is geen medicijn. Neem altijd contact op met je dierenarts wanneer het niet goed gaat met de gezondheid van je paard.